Copyright © 2000 by Dan Mueth
Copyright © 2001 by Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza (euskarazko itzulpena)
Unitate-muntatzailearen applet-ak (Figure 1), mota desberdinetako diskoak eta fitxategi-sistemak ordenagailuan azkar eta erraz muntatzeko eta desmuntatzeko aukera ematen dizu. Applet hau Panel bati gehitzeko, egin klik eskuineko botoiaz Panelean eta aukeratu Panela->Gehitu panelari->Applet-a->Utilitatea->Unitate-muntatzailea .
![]() | Hasiberrientzako oinarrizko informazioa |
---|---|
Linux eta Unix sistemetan fitxategi-sistema asko eskuz muntatu eta desmuntatu behar izaten dira. Fitxategi-sistema bat muntatu ondoren, irakurri eta idatz dezakezu bertan. Fitxategi-sistema batekin amaitzean, desmuntatu egin beharko zenuke. Oso garrantzitsua da unitate aldagarriak (disko malguak eta Zip diskoak, esaterako) euskarriak atera aurretik desmuntatzea, izan ere, Linux eta Unix sistemek beti ez baitituzte berehala idazten egindako aldaketak. Normalean diskoan egindako aldaketak buffer batean gordetzen dira, sistemaren abiadura hobetzearren. Disko finkoetako partizioak, disko gogorrekoak adibidez, normalean automatikoki muntatzen dira ordenagailua abiaraztean, eta sistema ixtean, berriz, desmuntatu egiten dira. Euskarri aldagarriak eskuz muntatu eta desmuntatu behar dira, adibidez, Unitate-muntatzailearen applet-aren bidez. "Erroko fitxategi-sistema" ordenagailuko fitxategi-sistema nagusia da, eta "/" (erroa) ikurrarekin hasten da. Beste fitxategi-sistemak erroko fitxategi-sistemako direktorioekin lotuta daude. Horiei "muntatze-puntuak" esaten zaie, eta direktorio hutsak baino ez dira. Sistema-fitxategi bat muntatzean, haren edukiak direktorio horren barruan agertzen dira. Adibidez, sistema gehienek "/mnt/floppy" izeneko muntatze-puntua sortzen dute, eta direktorio hutsa baino ez da izango disketerik sartzen ez baduzu. Disketea sartzen baduzu, berriz, disketearen edukia izango du bertan. |
Unitate bat muntatzeko edo desmuntatzeko, egin klik saguaren ezkerreko botoiaz Disko-muntatzailearen applet-aren ikonoan. Euskarria egotz dezaketen unitateetan, hala nola CDROM eta JAZ unitate gehienetan, diskoa egotz dezakezu ikonoan saguaren eskuineko botoiaz klik eginez eta Egotzi hautatuz. GNOMEren fitxategi-kudeatzailearekin diskoaren edukia arakatzeko, hautatu Arakatu….
Applet-ean eskuineko botoiaz klik eginez gero, elementu hauek dituen menua agertuko zaizu:
Arakatu… — diskoaren edukia erakusten du GNOMEren fitxategi-kudeatzailea erabiliz. Horretarako, unitateak muntatuta egon behar du.
Egotzi — egotz daitezkeen unitateen euskarriak egozten ditu, CDROM eta JAZ unitateak, adibidez.
Propietateak… — Propietateak elkarrizketa-koadroa irekitzen du.
Laguntza — dokumentu hau bistaratzen du.
Honi buruz… — Unitate-muntatzailearen applet-ari buruzko oinarrizko informazioa erakusten du, besteak beste, applet-aren bertsioa eta egilearen izena.
Muntatze-puntua eta muntatze-egoera erakusten dira argibide batean, kurtsorea applet-aren gainean edukitzen baduzu unetxo batez (Figure 2).
Unitate-muntatzailearen applet-a pertsonaliza dezakezu bertan eskuineko botoiaz klik eginez eta Propietateak… aukeratuz. Propietateen elkarrizketa-koadroa (Figure 3) irekiko da, eta hala hainbat ezarpen aldatu ahal izango duzu.
Hauek dira propietateak:
Muntatze-puntua — Diskoa muntatzeko erabiltzen den muntatze-puntua da. Unitate bat muntatzen duzunean diskoaren edukia hartuko duen direktorio hutsa da. Muntatze-puntuak fitxategi-sistemako edozein tokitan egon daitezke, baina normalean, unitate aldagarrien muntatze-puntu guztiak /mnt direktorioan jartzen dira.
Eguneratzea segundotan — Unitate-muntatzaileak zenbat segundoz behin eguneratuko duen bere ikonoa muntatze-egoera egiaztatuz. Unitate-muntatzailea ez den beste komando edo aplikazioren baten bidez unitateak muntatu edo desmuntatzen badituzu bakarrik du garrantzia.
Ikonoa — Unitateentzat bistaratzen diren ikonoak zehazten ditu (bat desmuntatuta dagoenerako eta beste bat muntatuta dagoenerako). Gehien erabiltzen diren unitateentzat ikono-jokoak badaude (diskete, CDROM, disko gogor eta JAZentzat, alegia). Figure 4n ikus daitezke. Pertsonalizatu ere hauta dezakezu zeure ikonoak zehaztu nahi badituzu.
Kontuan izan Figure 4k diskete, CDROM, Zip eta JAZ eta disko gogorraren unitateei dagozkien ikonoak erakusten dituela (ezkerretik eskuinera).
Ikono pertsonalizatua muntatuta dagoenerako — Unitatea muntatuta dagoenean bistaratuko den ikono pertsonalizatua. Aukera hau Ikonoa: "Pertsonalizatua" hautatuta dagoenean soilik egongo da erabilgarri.
Ikono pertsonalizatua muntatu gabe dagoenerako — Unitatea desmuntatuta dagoenean bistaratuko den ikono pertsonalizatua. Aukera hau Ikonoa: "Pertsonalizatua" hautatuta dagoenean soilik egongo da erabilgarri.
Egokitu tamaina panelera — Aukera hau hautatuz gero, muntatuta eta desmuntatuta egoeren ikonoen tamaina Panelarenari egokitzen zaio. Aukera hori ez badago hautatuta, ikonoen tamainak finkoak dira, eta ez da kontuan hartzen Panelaren tamaina. Aukera hori hautatuz gero, itxura politagoa izango du zure pantailak. Panela oso txikia bada, komeni da aukera hori ez hautatzea, izan ere, horrela applet-a biratuta eta tamaina handiagoan erakusten du eta hobeto ikusten da.
Erabili automuntatze-egoeraren proba — Hautatu aukera hau automuntaketa erabiltzen baduzu, bestela utzi hautatu gabe.
![]() | Erabiltzaile aurreratuentzako informazioa |
---|---|
Unitate-muntatzaileak unitate bat muntatuta dagoen edo ez egiaztatzeko erabiltzen duen komando lehenetsia stat da eta automuntatzea erabiltzen baduzu, unitatea muntatuko dizu. Botoi hori hautatuta baldin badago, aldiz, mount komandoa erabiltzen du. Horrela automuntatzeak ez du unitatea muntatzen. Botoi hori lehenespenez ez da hautatuta egoten, mount komandoak cpu gehiago behar baitu stat-ek baino. |
Nahi dituzun aldaketa guztiak egin ondoren, egin klik Ados botoian aldaketak aplikatu eta Propietateen elkarrizketa-koadroa ixteko. Egin klik Aplikatu botoian itxi gabe aldaketak aplikatzeko. Itxi botoiak Propietateen elkarrizketa-koadroa ixten du aplikatu ez diren aldaketak gorde gabe. Aplikatutako aldaketak ezin dira bertan behera utzi.
![]() | Erabiltzaile aurreratuentzat |
---|---|
Atal hau sistema-administratzaileei eta erabiltzaile aurreratuei zuzendua dago. |
Unitate-muntatzailearen applet-ak ondo funtziona dezan, agian sistema-administratzaileak konfiguratu beharko du root pribilegioak erabiliz. Atal honek oinarri-oinarrizko sarrera ematen du.
Unitate bakoitzaren muntatze-puntua eta fitxategi-sistemaren mota deskribatzen dituen informazioa /etc/fstab-en gordetzen da. Eskuz konfigura daiteke edo bestela linuxconf aplikazioaren bidez. Beti mota bereko fitxategi-sistema ez daukaten unitateekin (adibidez disketeak msdos edo ext2 fitxategi-sistemak izan ditzake), "auto" erabiltzea komeni da fitxategi-sistemaren motarentzat. Unitate bakoitzak lerro bakarra du /etc/fstab-en eta forma honetakoa:
/dev/fd0 /mnt/floppy auto noauto,rw,user 0 0 |
linuxconf aplikazioak fitxategi-sistema horiek kontrolatzeko interfaze grafikoa eskaintzen dizu. linuxconf abiarazteko, nahikoa duzu linuxconf idaztea shell leiho batean (saioa root gisa hasi behar duzu). Hautatu Konfig->fitxategi-sistemak->Atzitu unitate lokala. Sarrera bat editatzeko, hautatu besterik gabe. linuxconf erraz erabiltzeko diseinatuta dago eta bere laguntza-sistema propioa dauka prozesuan zehar laguntza emateko. Sarrera berriak ere gehi ditzakezu Gehitu botoiaren bidez.
Sistema behar bezala konfiguratuta ez badaukazu, agian errore-mezu batzuk jasoko dituzu zenbait unitate muntatzerakoan edo atzitzerakoan. Hona hemen errore-mezurik ohikoenak eta bakoitzaren zergatiak:
"mount: /dev/fd0 ez da baliozko bloke-gailua"— Errore honen zergatia gehienetan zera izaten da: unitatea (adibide honetan /dev/fd0, disketearen unitateari dagokiona) hutsik dagoela.
"mount: root-ak bakarrik munta dezake /dev/fda /mnt/floppy-n" — Zuk ez daukazu unitate hau muntatzeko baimenik. Galdetu sistema-administratzaileari, berak eman baitiezazuke horretarako baimena.
![]() | Sistema-administratzaileentzako oharra |
---|---|
Unitatea erabiltzaileek muntatzeko edo desmuntatzeko moduan ezar dezakezu "users" gehituta muntatze-aukerei (laugarren zutabean) /etc/fstab-en. Eskuz egin dezakezu edo bestela linuxconf aplikazioaren bidez, Konfig->Fitxategi-sistemak->Atzitu unitate lokala hautatuz eta bolumen lokala koadroa erabiliz. Zerrendan unitate egokia hautatzen duzunean, Bolumen-zehaztapenak erakutsiko dizkizu. Egin klik Aukerak fitxan, eta hautatu Erabiltzaileek muntatzekoa botoia. |
"mount: okerreko fs mota, aukera txarra, superbloke txarra /dev/cdrom-en, edo fitxategi-sistema gehiegi muntatuta"— Errore hau arazo askok eragin dezakete. Gehienetan arrazoia fitxategi-sistema egokia ez edukitzea izaten da, hala nola, musika CDROM bat muntatzen saiatzea datuak izango balitu bezala, edo msdos-entzat formateatutako disketea ext2-entzat formateatutakoa balitz bezala.
"mount /mnt/cdrom 2>&1en azalpena: mount: Ez da euskarririk aurkitu"— Errore honek adierazten digu unitatea, CDROMa kasu honetan, hutsik dagoela.
"umount /mnt/cdrom 2>&1en azalpena: umount: /mnt/cdrom: gailua okupatuta dago"— Errore honek adierazten du unitatea ezin dela desmuntatu ordenagailua unitate hori erabiltzen ari delako. Askotan gertatzen da GNOMEren fitxategi-kudeatzailea unitateko direktorio batean irekita daukazunean edo irekita daukazun terminal leiho bateko laneko direktorioa unitate horretan dagoenean.
"umount: ezin da aurkitu /mnt/floppy /etc/fstab-en edo /etc/mtab-en"— Honek adierazten du sistema ez dagoela konfiguratuta erabili nahi duzun muntatze-puntu hori muntatzeko. Seguru asko okerreko muntatze-puntua jarriko zenuen Muntatze-puntuari dagokion sarreran Propietateen elkarrizketa-koadroan (ikus the Section called Pertsonalizazioa). Zein muntatze-puntu erabili behar zenukeen jakiteko, galdetu sistema-administratzaileari.
![]() | Erabiltzaile aurreratuentzako oharra |
---|---|
Unitate muntagarri bakoitzak (fitxategi-sistema nahiz unitateak) /etc/fstab konfigurazio-fitxategiko zerrendan egon behar du. Fitxategi hori irakurrita jakingo duzu zein unitate dauden konfiguratuta zure sisteman. Sarrerak gehitu edo aldatu nahi badituzu, fitxategi hau eskuz nahiz linuxconf aplikazioaren bidez edita dezakezu. |
"mount: /dev/fd0 dagoeneko muntatuta edo /mnt/floppy okupatuta mount: mtab-en arabera, /dev/fd0 muntatuta dago /mnt/floppy_ext2-n"— Gailu bat (kasu honetan /dev/fd0) muntatze-puntu desberdinentzat konfiguratuta daukazunean eta dagoeneko muntatze-puntu bat muntatuta dagoela beste bat muntatzen hasten zarenean gertatzen da errore hau. Gailu bakarrarentzat muntatze-puntu desberdinak edukitzea normalean ez da izaten beharrezkoa.
"mount: nukleoak ez du ezagutzen /dev/sda4 bloke-gailu gisa (agian 'insmod kontrolatzailea'?"— Galdetu sistema-administratzaileari. (Errore hau gertatzen da zure nukleoa ez dagoenean behar bezala konfiguratuta gailua irakurtzeko behar diren nukleo-moduluak automatikoki muntatzeko)
Egotzi komandoak ez du beti funtzionatzen. Unitatea muntatuta daukazula egozten ahalegintzen bazara, ez dizu azalduko zergatik ez duen egozten.
Unitate-muntatzailearen applet-a John Ellis-ek idatzia da (<johne@bellatlantic.net<). Bidali zure iruzkin, iradokizun eta akatsen berri-emateak GNOMEren akatsen segimendurako datu-basera. (Akatsei buruzko berriak bidaltzeko argibideak linean aurkituko dituzu.) GNOMEren 1.1 bertsioa edo berriagoa erabiltzen ari bazara, Akatsen berri emateko tresna (bug-buddy) ere erabil dezakezu akatsen berri emateko. Tresna hori Menu nagusiko Utilitateak azpimenuan duzu eskuragarri.>>
Eskuliburu hau Dan Mueth-ek idatzi du (<d-mueth@uchicago.edu>). Eskuliburuari dagozkion iruzkinak eta iradokizunak GNOMEren dokumentazio-proiektura bidal ditzakezu: <docs@gnome.org>. Iruzkinak linean ere egin ditzakezu GNOMEren dokumentazio-egoeraren taula erabiliz.
Euskarazko itzulpena Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak egin du (<hizkpol@ej-gv.es>). Itzulpenari buruzko oharrak eta iradokizunak helbide honetara bidal ditzakezu: <hizkpol@ej-gv.es>
Programa hau software librea da; birbana eta/edo alda dezakezu, Free Software Foundation-ek argitaratutako GNU Lizentzia Publiko Orokorraren 2. bertsioan, edo (nahiago baduzu) bertsio berriago batean, jasotako baldintzak betez gero.
Programa hau erabilgarria izango delakoan banatzen da, baina INOLAKO BERMERIK GABE; era berean, ez da bermatzen beraren egokitasuna MERKATURATZEKO edo HELBURU PARTIKULARRETARAKO ERABILTZEKO. Argibide gehiago nahi izanez gero, ikus GNU Lizentzia Publiko Orokorra.
GNU Lizentzia Publiko Orokorraren kopia bat GNOME erabiltzailearen gidaren eranskinean daukazu. GNU Lizentzia Publiko Orokorraren kopia Free Software Foundation-en bidez ere lor dezakezu haren web gunea bisitatuz edo hona idatziz:
Free Software Foundation, Inc. 59 Temple Place -
Suite 330 Boston, MA
02111-1307 USA